| ...z hura frogatu zutenak. Materia quarkez eta |
leptoiez dago osatuta, eta bi fisikari japoniarrek azaldu zuten hiru... |
| Fermioiak bi taldeetan banatzen dira: Quarkak eta |
Leptoiak. Quarkak Kolore karga dute eta beraz |
| ...mioien oinarrizko partikulen familia osatzen dute. |
Leptoiek ez dute karga hadronikorik edo kolorezkorik. |
| Leptoi |
Leptoi bat neutrinoen kasuan - 1/2 espina eta |
| ...rretsi. Quarkei eta Ezkerreko kiralitatea duten |
leptoiei eragiten die elkarrekintza ahulak. Grabitateaz aparte, |
| ...koak diren partikula hauei buruz, dirudienez, |
leptoiak esate baterako, sail homofuntzionaletan biltzen baitira, |
| ...-zenbakiaren kontserbazio urratu zuen, quark eta |
leptoien kopurua antiquark eta antileptoien gainetik jarriz, |
| da) oinarrizko partikula masibo bat da, |
leptoien bigarren belaunaldikoa. Bere espina 1/2 da. |
| Quark Partikulen fisikari dagokionez, quarkak, |
leptoiekin batera materiaren funtsezko osagaiak dira, baita |
| ...>eta beraz indar nuklear sendoa jasaten dute, |
leptoiak aldiz ez dute kolore karga eta beraz |
| ...ektroi neutrino Elektroi neutrino edo neutrino elektronikoa |
leptoien taldeko funtsezko partikula bat da. ½1/2e |
| ...kabikotekauexistituubeharpzutelaupentsatulzuten,k |
leptoiekinegertatzenaden bezala,qhonelaoquarkusorginduarent |
| ...ek ez dute elkarreragin nuklear indartsua jasaten. |
Leptoiek eta quarkek fermioien oinarrizko partikulen familia osatzen... |
| Preoi izar Preoi izar bat, quarkak eta |
leptoiak osatuko lituzketen partikula subatomiko teoriko batzuk dire... |
| ...tza laburrahizanubeharadu,nbigarrenlbelaunaldikok |
leptoiek bezala.zEbidentzia bakarraaberehalagdesintegratzenadirenk |
| ...estekoa da fisikako oinarrizko partikulak (quarkak, |
leptoiak, elektroia) ulertzeko. Esaten da teorema |
| plasma bero batez betea zegoen, quark, |
leptoi eta antipartikulaz osatua. Partikulen arteko talka |
| neutrinoen kasuan - 1/2 espina eta beste |
leptoien kasuan +/- 1/2 espina duen partikula |
| ...nengo generaziokoa den elektroiarekin batera. |
Leptoi guztiak bezala, oinarrizko partikula dela dirudi, |
| gure ezagutza egoera islatzen duena, quarkak, |
leptoiak eta elkartrukezko bosoiak oinarrizko partikulatzat hartzen ... |
| ...tmanekin batera oinarrizko partikulak -quarkak, |
leptoiak eta bosoiak- aztertu zituen. Partikula azpiatomikoen |
| dira, oro har beste partikula batzuen ( |
leptoiak eta quarkak) zaporea aldatzeaz arduratzen direnak. |
| eta, ondorioz, fermioiak. Aipatu bezala, |
leptoiekin batera ikus dezakegun materia guztia osatzen dute |
| ...1975eanttaulpartikula aurkitu,baitzen,zondoriozphiruf |
leptoi familianbazeuden quarkenlhirulbelaunaldinerehegon |
| (batzuetan tauoi izena ere hartzen duena) |
leptoien taldeko oinarrizko partikula da, elektroiaren karga |
| 200 aldiz handiagoa da, 105.7 MeV/c . |
Leptoien barruan sailkatzen da, elektroiarekin (masa: |
| Z bosoiek eta fermioiek (adb quarkek eta |
leptoiek) masa dute. Z bosoiaren aldaketak sortutako |
| ...tza laburrahizanubeharadu,nbigarrenlbelaunaldikok |
leptoiek bezala.zEbidentzia bakarraaberehalaedesegitenadirenk |
| Tau neutrino Tau neutrino edo neutrino tauonikoa |
leptoien taldeko funtsezko partikula bat da. ½1/2e |
| - 1/2 espina duen partikula bat da. |
Leptoiek ez dute elkarreragin nuklear indartsua jasaten. |
| Neutrinoaren oszilazio Neutrinoaren oszilazioa |
leptoi zapore espezifiko bateko (elektroiak, muoiak edo |
| ...rogatu ziren oinarrizko partikula bezala. Bi |
leptoi motarik arruntenak elektroiak eta neutrinoak dira, |
| dena (1776,99 MeV/c ²). Tau partikula |
leptoien hirugarren generaziokoa da, bigarren generaziokoa den |
| ...ailu Linealaren Zentroan hasi zen lanean 1964an. |
Leptoi tau partikula azpiatomikoa aurkitu zuen. Aurkikuntza |
| ...barioniko Kosmologian, materia barionikoa barioiez eta |
leptoiez osaturiko edozein materia-forma da (neutrino |
| Muoi neutrino Muoi neutrino edo neutrino muonikoa |
leptoien taldeko funtsezko partikula bat da. ½1/2e |
| neutroi (biak quarkez osatuak) eta elektroiez ( |
leptoiez osatuak) eginak daude. Horrez gain, |
| espezifiko bateko (elektroiak, muoiak edo tau |
leptoiak) sortutako neutrino batek beranduago beste zapore |
| ...eragina jasotzen ez zuten partikularik arinenak ( |
leptoiak) frogatu ziren oinarrizko partikula bezala. Bi |
| ...tan hadroitan desintegratzeko adinako masa duen |
leptoi bakarra. % 18tan taua elektroi bat |
| ulertu zuten arte, baizik eta quark eta |
leptoi deituriko elementu sinpleagoz osatutakoak, euren artean |
| ... eta beste hiru neutrinoekin batera. Beste |
leptoiekin gertatzen den bezala ez da uste azpi |
| gamma:Fotoia (Bosoi bat) e- :Elektroia ( |
leptoia) e+:Positroia (anti-leptoia) Maiz, |
| ...> laburrahizanubeharudu,rhirugarrenlbelaunaldikok |
leptoiek bezala.zEbidentzia bakarraaberehalagdesintegratzenadirenk |
| fisiko guztien zati dira. Gaur egun, |
leptoiak, quarkak eta gauge bosoiak, guztiak materiaren |
|
Leptoi Leptoi bat neutrinoen kasuan - 1/2 espina |
| ...zko baliabideak zituen dezenteko zehaztasunarekin |
leptoiak, hadroiak eta fotoiak bereizteko. Partikulen desintegrazioa... |
| lituzke: non q quark bat eta l |
leptoi bat den. Erreakzio hauetan, zenbaki leptonikoa |
| ...> dute karga hadronikorik edo kolorezkorik. Sei |
leptoi existitzen dira, eta bakoitzak euren antipartikula |
|
Leptoien fisika (eta oinarrizko partikulen fisika bidenabar) aurreko... |
| ...iak hiru familiatan banatzen dira, bakoitzean bi |
leptoi eta bi quark daudelarik. Lehenengo familia elektroia, neutr... |
| ...ndariengatik". Suediako Zientzien Erret Akademiak "tau |
leptoiaren aurkikuntzagatik" saritu du Perl eta "neutrinoaren detekzio... |
| ...n: 6 quark bider hiru kolore 18 quark, gehi 6 |
leptoi, 24 zatiki, gehi 24 antizatiki, 48 oinarrizko zatiki osotar... |
| ...> teoria) kontrolatu nahi da. Halaber, quark eta |
leptoiak (elektroiak, muoiak, tauoiak eta beren neutrinoak) partikul... |
| ...-eko masa dute. Indar honek leptoi bat beste |
leptoi bat bihur dadin ahalbideratzen du. Era berean, quark batek ... |
| ...ugarren familiaren lehen osagaia aurkitu zuen: tau |
leptoia, hain zuzen. Energia handiko elektroiak eta positroiak elka... |
| Eskala honetan quark eta |
leptoiek identitatea galtzen dute, eta indar elektromagnetikoa, ahul... |
|
Leptoien fisikari egindako ekarpen esperimental aitzindaria saritu d... |
| ...otza da. 10 15 GeV-eko energia lortuko bagenu, |
leptoi- eta quark-belaunaldi bakar bat ukanen genuke, zatiki-mota ... |
| ...> ote dira, beraz, erabat oinarrizko diren |
leptoi eta quarkak, ala hauek ere zatiki txikiagoz osaturik daude?... |
| ...ten denez, erabateko batasuna lortzeko quarkak |
leptoi, eta alderantziz, bihurtuko lituzkeen 12 bosoi berri behark... |
| Deskriba ditzagun orain laburki partikula-taldeak. |
Leptoiak, elkarrekintza bortitzean parte hartzen ez duten oinarrizko... |
|
Leptoiak (e - da ezagunena) indar bortitza pairatzen ez duten zatiki... |
| Indar ahula bai |
leptoiek eta bai quarkek ere pairatzen dutela azaldu berri dugu. Ind... |
| ...ria eta fotoiak banandu egin ziren, materia |
leptoi eta quark-etan erdibitu zen, eta quark-ek protoi eta neutro... |
| ...tan batu daitezke oinarrizko partikulak, quarkak eta |
leptoiak. |
|
Leptoiak eta hadroiak |
| ...iki bakarrak leptoi eta quarkak dira. Orain arte 6 |
leptoi eta 5 quark aurkitu dira, baina erabateko simetria bete dad... |
| ...onagoan, oinarrizko partikula batzuk: 6 quark, 6 |
leptoi eta 12 mesoi |
| ... protoiak ezin izango luke bizitza i nfinitua eduki. |
Leptoia emanez deuseztatu egin beharko luke (ikus 12. irudia). Prot... |
| ...partikula gutxi batzuen bitartez azal daitezke: |
leptoi, quark eta bosoien bitartez. Jakina denez, materiaren elkar... |
| ...zati ezin daitezkeen oinarrizko zatikiak: quark eta |
leptoiak eta baita horiek lotzeko lau indar ere. |
| Teoria honen arabera quarkak |
leptoi bihurtu ahal izango balira, protoiak ezin izango luke bizit... |
| ... behar dugu indar ahulak eragiten dituen zatikiak |
leptoiak direla (elektroia eta neutrinoa). Hori kontutan hartuz Weib... |
| Sei |
leptoi daude, ezagunena elektroia delarik. Sei dira quark-ak ere, ... |
| ...iek 81 eta 93 GeV-eko masa dute. Indar honek |
leptoi bat beste leptoi bat bihur dadin ahalbideratzen du. Era ber... |
| ...>bete dadin seigarren quarka ere badagoela onartzen da. |
Leptoiak elektroia (e - ), neutrino elektronikoa (v e ), muoia ( - )... |
| ...tzenada,tetaahaiekrereedesintegratzenidiraalaue |
leptoimemateko.aDatuenrarabera,iHiggsobosoia2126eGeVningurukoamasa... |
| ...fisikariek eskuratu dute aurten Fisikako Nobel Saria " |
leptoien fisikari egindako ekarpen esperimental aitzindariengatik". ... |
| ...tegrazio erradioaktiboen oinarrian daude. Era berean, |
leptoi, quark xarma eta behe partikulen propietateen neurketa zeha... |
|
Leptoiak isolatzeko eta isolatuta aztertzeko inolako zailtasunik ez ... |
| ...> argitu nahi da. Partikula horiek baleude, sei |
leptoi eta sei quarkak erlazionatzen dituen teoria egiaztatu eging... |
| ...na. Materia osatzen duten oinarrizko zatiki bakarrak |
leptoi eta quarkak dira. Orain arte 6 leptoi eta 5 quark aurkitu d... |
| ...>eta bakoitzak bere antipartikula du. Fermioietan, |
leptoiak eta quarkak bereizten dira. Leptoiei ez die interakzio bort... |
| ..., eta elkarrekintza ahulean ere parte hartzen dute ( |
leptoiek, berriz, elkarrekintza ahulean hartzen dute parte soilik). |
| ...>. Fermioietan, leptoiak eta quarkak bereizten dira. |
Leptoiei ez die interakzio bortitzak eragiten, baina bai interakzio ... |
| Quarkak |
leptoiak baino astunagoak dira, eta 2/3 edo - 1/3 karga dute ( quark... |
| ...ina da materiaren oinarrizko osagaiak (quarkak eta |
leptoiak) subatomikoak direla ( eredu estandar ). Izan ere, XX. mend... |
| ...ndia ( Big Bang ) gertatu bezain laster, quark eta |
leptoiz osaturiko zopa kuantikoa besterik ez zegoen; gaur egungo at... |
| ..., karga badute, interakzio elektromagnetikoak. Hiru |
leptoi kargadun daude: elektroia, muoia eta tau partikula ( elektr... |
| Zientzien Erret Akademiak ââ,¬Å"tau |
leptoiaren aurkikuntzagatikââ,¬ saritu du Perl eta |
| ...ugarren familiaren lehen osagaia aurkitu zuen: tau |
leptoia, hain zuzen. Energia handiko elektroiak eta |
| da, eta haiek ere desintegratzen dira lau |
leptoi emateko. Datuen arabera, Higgs bosoia 126 |
|
Leptoien fisika (eta oinarrizko partikulen fisika bidenabar) |
| ...iak hiru familiatan banatzen dira, bakoitzean bi |
leptoi eta bi quark daudelarik. Lehenengo familia |
| da, eta haiek ere desintegratzen dira lau |
leptoi emateko. Datuen arabera, Higgs bosoiak 125,3 |
| aurten Fisikako Nobel Saria ââ,¬Å" |
leptoien fisikari egindako ekarpen esperimental aitzindariengatikââ... |
|
Leptoien fisikari egindako ekarpen esperimental aitzindaria saritu d... |
| eta elkarrekintza ahulean ere parte hartzen dute ( |
leptoiek, berriz, elkarrekintza ahulean hartzen dute parte |