| ...>, eurek ere buruarekin jokatzen duten pertsona guztiek |
frogapentzat jotzen dituzten arrazoiei eutsiko diete, ulertzen ez dituzt... |
| ...torrela onartuz, ontzat eman behar al da |
frogapenaren kalterik gabe izaki hori Jainkoa izan behar dela? |
| ...at Euklidesen teorema buruz dakien hori, haren |
frogapenak, haren barrenak jakin gabe, aurkako moduan adieraz daitekee... |
| ...ari ohartarazi nahi diot ez itxaroteko nigandik |
frogapen konbentzigarri ukaezinik, niri ere beste batzuei sarri eman... |
| ...ogoratzeko gai den artean. Horretan oinarrituta, |
frogapen partikularrek matematikan ezagutza orokorrak luzatzen dizki... |
| ...o nabaritasunaren argitasun kontestaezinaren bidez edota |
frogapenaren indarraren bidez gure gogamenen jabe egiten ez den beste ed... |
| ...> bi horiek ados ez datozela hauteman baino? |
Frogapenak ematen duen ziurtasunik handienaz jabetzen garenean triange... |
| ... (gutxienez bakarrik arrazoi gertakorrak eta |
frogapenik ez duten zientziak baino gehiago, pittinka-pittinka zenbait... |
|
Frogapena: |
| ...en aurka jarriko ginateke, Euklides eta Arkimedesen |
frogapen guztien gainetik, paralogismoz betetako fantasiatzat hartuk... |
| ...juzgaadezan.tEsaterako,atriangeluarenuhirueangelueng |
frogapenean,ebatekubaduthautematerikeangeluihorien etaaberauekabieangel... |
| ...sio horien menpe (20) daudenek ere Enpedoklesen |
frogapenak eta bertsoak buruz esaten baitituzte, eta ikasten hasi dire... |
| ...tezke, modu erabakigarrian, eurak errefusatzen dituen |
frogapen baten bidez edo alboratzen dituzten aurkikuntza baten bidez... |
| zientzia (episteme), |
frogapenaren bidezko beharrezkoa denaren ezagutza; |
| 10. Zorakeria da gauza guztietan |
frogapena espero izatea. |
| ...azoinamendu honek askietsiko zaitula uste dut, haren |
frogapenak, itxuraz, asebete zintuena baino gehiago, bederen. |
| ...koaren ideian oinarrituta cartesiarrek atera dituzten |
frogapenak ez dut uste perfektuak direnik. Luze eta zabal erakutsi dut... |
| ...mendun izaki eternala existitzen dela erakusten digun |
frogapena ukatzeko modurik ez dagoenez, gizaki materizaleek pozarren ... |
| ...ekeela betiereko le hen izakia. Aurreko |
frogapenaren egile ospetsutik hartutako arrazoinamendu honek askietsiko ... |
| ...> duen adostasun edo desadostasun ziurra hautematera -- |
frogapeneanggertatzenddena,kkasu,ezagutzara horrelaxe helduz--eedotaiid... |
| ...si gabe baiesten ditugulako eta, argumentu edo |
frogapenen baten indarrez barik, terminoen azalpen edo ulermen hutsez ... |
| ...ak diren egiei dagokienez, botoen kopuruak ez du |
frogapen baliorik, egiantzekoagoa delako gizaki bakar batek aurki di... |
| ...koitzaren lotura hautematea besteren batek egindako |
frogapenaren arabera; beste gauza bat duzu konklusioak atal guztiekiko d... |
| ...e. Honexek ematen dio zentzua hizkera ulertezinari, |
frogapena absurdukeriei eta koherentzia zentzugabekeriei, eta munduko... |
| ...aldintzatua izan, Humek baieztatzen zuenez. - |
Frogapenak oro har gutxiago dira ikasten dutenentzat, eztabaidan aritu... |
| ... honek dituen bezainbeste atal dituen beste edozein |
frogapenetan jartzen duen arta jarriz gero, hala ere hain funtsezko punt... |
| ...rkituko da bertan ez daukan zerbait? Ebidentziarik, |
frogapenik gabe sinestea ezjakintasun eta ergelkeria ekintza bat da: s... |
| ...priori zientziak jarraitzen baitzaizkie. - Kontzeptuzko |
frogapen logikoek edo arrazoiketek a priori begiespenezko ezagutzak ... |
| "Hona hemen |
frogapena -esan zuen berak-, gauza bazara argudio abstraktu eta idor ... |
| ...>bat ezin airean egon daitekeen bezalaxe: bere |
frogapen guztiak begiesgarria den eta horregatik frogagarria ez den ... |
| ...ki-karaktereak badira, izan, laguntzak, oroimenak |
frogapena egiteko darabiltzagun ideia ezberdinak erregistra eta gorde... |
| ...na froga daitekeenean, jakingarri den heinean; |
frogapena dago, beraz, orduan, ez gauzaren egiarena, zuhurtasunaren a... |
| 3. Gure sentimenek ematen diguten berri honi, |
frogapena bezain ziurra ez izan arren, ezagutza dei dakioke eta gugan... |
| ...zanean hain zuzen, inork deskubritutako egien |
frogapena aurkitzea baino. Sarritan iristen gara egia ederretara sint... |
| ...izko atxikimenduz, Jainkoaren existentziaren gainontzeko |
frogapen guztiak errefusatzeraino, edota gutxienik hauek indargetu e... |
| ...> egia guztiak, sekula ez luke bukatuko; atariko |
frogapenetan ahituko litzateke, aurrera egin gabe; bere bizialdi laburra... |
| ...io zuzena ateratzean. Maila ezberdin guztiok edozein |
frogapen matematikotan hauteman ditzakegu; izan ere, gauza bat duzu ... |
| ...kitzean soilik, baizik baita teorema zaharrei |
frogapen berriak aurkitzean ere; eta teorema baten frogapen berria b... |
| Arrazoinamendu zientifiko edo |
frogapenezkoan aipaturiko ezagutza intuitiboa behar izateak ekarri du, nir... |
| ...ak bakarrik aztertzea dagokio, ala baita |
frogapenetan denek abiapuntutzat hartzen dituzten printzipioak ere? Esat... |
| ...gapena Korolario modukoa izango da. Korolario moduko |
frogapenaren definizio zehatzak azalpen luzea eskatzen du; nahikoa izang... |
| ...ma, non judizioa naturalki determinatzen baitu, eta |
frogapenak zerbait ezagutzeko edo ez ezagutzeko damaiguna bezain askat... |
| ...au eta nahierara kontsidera eta azter daiteke eta |
frogapena berrikusi egin daiteke, eta beronen atal ezberdinak behin e... |
| Aristotelesek, bere logikan, |
frogapenak erreduzitu zituen forma silogistiko bateko argumentu segida... |
| ... batzuei buruz. Haien egia nabaria da guretzat, eta |
frogapenak eraikitzeko erabiltzen ditugu; baina printzipio horiek bera... |
| ...ik ikusten zituztela mate matikari zaharren hainbat |
frogapen. (§ 12) Gertatu ohi da, halaber, 4) printzipio faltsuen gai... |
| ..., hartatik haren propietateak deduzitzen ditugu eta |
frogapenez ikusten dugu irudi horri darizkiola eta banaezinki datxezki... |
| ...nean, urdinarenak edo gorriarenak kasu, |
frogapena orduan ahalgarri da, zenbakiaren eta hedaduraren kasuan den... |
| ...zen dituenak, horiek ere ez diete ebidentzia |
frogapenei zor. A priori ziurra dena bitartegabe ezagutzen dugu: ezagu... |
| ...skorra aniztasunean eta inperfekzioan. Analogia horren |
frogapenak argibide gisa objektuaren iluntasunarengatik zaila den azal... |
| ...nengoaren eta laugarrenaren arteko adostasun hori |
frogapen bat da eta ezagutza ziurra sortarazten du; eta bestea ezagu... |
| ...> guztian, labur geratuko gara ezagutzan eta |
frogapenean. |
| ...enak. Eta ez zuen horien bidez erdietsi |
frogapen horien ezagutza, frogatu zituen prosposizioetan adierazitak... |
| 3. |
Frogapena argiro hautemandako frogen menpe dago. |
| ...an sartu zirenetik. Harritzekoa da |
frogapen izpirik ere ez aurkitzea Platonengan eta Aristotelesengan (... |
| ...ri buruz, frogarik gabe eta nahikoa |
frogapenik gabe onartu denari buruz, edo sinesmen arruntaren indarrez ... |
| ...rioz zientziak amaitzen diren tokian hasten baita. |
Frogapenek ezingo lukete horren euskarri izan: zeren horiek proposizio... |
| ...>duenak, betaz, pazientziaz eta izpiritu askez, |
frogapenik zailena ere uler dezake egokiro planteatzen bazaio. Baina m... |
| ...>baino angelu bat gehiagorekin eginen balu edo |
frogapenaz lehenengoz pentsatzean buruan irudi hori edukiz gero gertat... |
| ...erik ez duelako. Bizitzako arazo arruntetan |
frogapen nabari eta zuzena daukana baino onartzen ez duena gauza bat... |
| ...rarte eskainitakoa iluna baita eta bere |
frogapenetarako baliorik gabea), horra zergatik Euklides bi axiomatara itzu... |
| ... kantitate batzuk esku hartzen jartzea, eta hori |
frogapena edo ezagutza arrazionala da. |
| ...tasuna zeharo eta argiro hautematen denean, honi |
frogapena deritza, adostasun edo desadostasun hau, orduan, adimenari ... |
| ... beronen gainean arrazoitu eta jardun ere, |
frogapen perfektua bailitzan, zalantza gutxirekin. Horrela, iragan n... |
| ...>hiru ezagutza maila onar ditzakegu: intuiziozkoa , |
frogapenezkoa eta sentimenezkoa , eta eurotako bakoitzean nabaritasun eta... |
| ...n joko bat, solasaldi bat eratzen duena, |
frogapen baten arkitektura -zeina mugatuko duten alde batetik bere p... |
| ...earen arabera, asmamena eta juzgamena bereizten dira. |
Frogapen matematikoetatik hartu dituzun lau mailei buruz, lehena, ha... |
| ...>zuzen osatzen dutela dioen proposizioan, egia honen |
frogapena ikusi eta argi hauteman duenak badaki egia dela, frogapenak... |
| ...dan arrazoien ziurtasuna eta nabarmentasuna geometriaren |
frogapenen parekoa edo handiagoa dela, baina jabetzen naiz, hala ere, ... |
| 2. Ideia oso arrunta da |
frogapen batek funtsezko esakune erabat eztabaidaezin zenbaitetan oi... |
| ...ta gure ekintzak oso-osoan eragiten baitituzte, |
frogapen nabariena bailiran; eta guri dagokigunez, alde oso txikia e... |
| ...ire sinesmenean berririk ez hartzeko oso |
frogapen ziurrak izan gabe eta ezer ez idazteko inoren kalterako iza... |
| ...za izan daiteke egia horretaz niri zalantza sortzea |
frogapen horri nire arreta kentzen diodanean. Izan ere, kontutan bad... |
| ... Lehen aldiz egia bat ezagutzeko hautemandako |
frogapena ahantzi ondoren egia horri atxikimendua ematean gizakiak zi... |
| ...bait frogatu nahi dugula; laster ikusiko dugu |
frogapena printzipio horien bidez egina nahi den heinean hitzezkoa ba... |
| ...ezkoa baino izan ezin den gizakiari buruzko |
frogapenaren adibidea. |
| ... hauetan bakarrik bilatu izanaren eta hauetatik kanpo |
frogapenik ez dagoela uste izanaren arrazoia, nire ustez, ez datza bak... |
| ...atika aplikatuak hainbeste eskaintzen dituen horiek |
frogapentzat eman eta halakotzat onartzea honen frogapena baino ez da, z... |
| ...irudiela esanaz, identikoen bidezko konbertsioaren |
frogapenaren zure adibide harrigarriak bultzatu ez banindu kontu handiz ... |
| ...>, beti da erlatiboa, eta subjektiboa ere bai. |
Frogapen guztiak silogismoak direnez gero, horrela egia berri batera... |
| ...gaitasunaren gainetik ziruditen egien aurkikuntza eta |
frogapeneraino. Frogak aurkitzeko arteari esker, eta ararteko ideiak kanpo... |
| Gainerakoan, edozein |
frogapen erabiltzen dudala ere, beti berdinera itzultzen naiz, hots,... |
| ...>bi ezagutza mailak osatzen dituzten intuizioaz eta |
frogapenaz kanpo, gainerakoa fedea da edo iritzia, inondik ere ez ezag... |
| ...>, eta horregatik erabiltzen ditu axioma horiek |
frogapenetan: bata da bi lerro zuzenek ez dutela atal komunik; eta beste... |
| Beraz, |
frogapenak eta definizio zientifikoa beharrezko diren gauzei baldin ba... |
| ... elkarrekikoak izan behar dutela azaldu dut, |
frogapen sintetikoa analisiaren aztarnei jarraiki alderantzizko bide... |
| ...enetanafaltsutasunagegiaagarbitzattetaiziurgabetasunar |
frogapentzatahartzerareramatenuduteigizakia,tetaehemendixekadatozrerraku... |
| ...ra ektetikoak242hori sinestarazi badigu ere. |
Frogapenaren indarrak ez du irudi marraztuarekiko menpetasunik, esan nah... |
| Teofilo:Bene-benetan diotsut, jauna, |
frogapen horren kontrako zerbait esan beharrean guztiz ezeroso aurki... |
| ...ena egiteko beharrezko den ezein parte. Hortik |
frogapen batzuk luzeak eta nahaspilatuak izatea, eta zailegiak, bera... |
| ...>dena, hain zuzen gero erakusten dela, |
frogapenean. - Era berean horrek bide bat hartzen du, nonbait hasten de... |
| ...ko bat. Euklidesek berariaz erabiltzen ditu axiomak |
frogapenetan, eta honako axioma hau: bi magnitude homogeneo berdinak dir... |
| ...hasian ikustearekin pozik gelditu nahi baduzu, |
frogapenen zehaztasuna ahultzen ari zara, eta, zalantzarik gabe, Eukli... |
| ...azten denez), nik faltsu aurkitu dut Kanten |
frogapena, eta lehenago erakutsi dut materiaren iraupena deduzitu beh... |
| ...> dudala uste inongo modurik egongo denik giza gogoak |
frogapen horiek baino hobeak aurkitu ahal izan ditzan. Izan ere, auz... |
| 13. Gauzen bigarren koalitateak ez dira |
frogapenez deskubritzen. |
| ...hiko egokiro aitortzen du, idazle erreformatuaren |
frogapen zuzena eta bidezkoa izan balitz, ez zegoela gehiago zer esa... |
| ...>hori ez sinestea nire pentsamenduarekin horren |
frogapenari arreta jartzen diodan artean. Baina nik oso argiro gogoratu... |
| ...gmentu guztietan balioduna, nik orokorra deritzodana, |
frogapena aurkitu ahal izango diogu beti gure metodoekin, horretarako... |
| ...ak diren ikuspegitik kontsideratzen ditugunean, |
frogapena eta ziurtasun osoa derrigorrez eta inolako neurritasunik ba... |