| ...dion kritika bakarra hitzaldian bertan erantsi zuen | aditzondoa da -«harrigarriki zakarrean»-, Manuel II.a buruzagi islamik... |
| ...rdigunean errima neutroak jartzen ditu bertsolariak, | aditzondoak gehienbat. Eta hostoetan aldiz, izenak; arlo edo gai zehatz... |
| ...ira egitura zailak; bakuntasunetik irteten da bere | aditzondoa. Ez du teknikaren birtuosismoan sakontasun izpirik aurrera ... |
| ... zuen gerriko arazo batzuen ondorioz. Jadanik da | aditzondo egokia, 19 urte baino ez baititu, eta final baterako inoiz ... |
| ...gika badu. Gaupasa izena da, baina egun-pasa | aditzondoaren mailakoa da. Garbi dago, gure inguruko hizkuntza handietan ... |
| ...ez lanean, ez dago infernua azaltzeko aparteko | aditzondorik, ez dago gertakarien atzeko juizio edo analisirik, ez dago ... |
| ... hurrenkeran, badakigu hitz horiek izena, aditz eta | aditzondoa direna, s «ak», ize «tzen» eta ly «ki» elementuen bitartez.... |
| ...uzko gogoeta ere egin daiteke; hori denborazko | aditzondoekin egiten da, adibidez bihar, atzo eta antzekoekin. |
| ...tz-jokoa eginez neure abizenaren eta ingelesezko | aditzondoaren artean. Elkartu ginenetik,agian, akaso, |
| konpara ditzakek ikurrina eta pegatina...» | aditzondoaren bila sumatu zuen Ferminek Harakin, |
| ...orregatik,aagian, perpaustzatrhartuabeharrean,r | aditzondoteratorritzateere hartliteke,raditz-izenaria |
| tdituztela,oororhar,mhemensjasordireni | aditzondouhauetakohgehienek:t"atzo,zatzoko,zatzoz |
| ...> bat. Kategoriaren aldetik, lokailu gehienak | aditzondoak dira. Perpausak osatzeko bidean, izenaren inguruan |
| m"mahaizazpian");teta,ebestetik,d | aditzondoaka(atzizkiriktetaopostposiziorikagabereratuak,ahala |
| ... daiteke: izen-sintagma, postposizio-sintagma, | aditzondoa, perpaus osagarri bat, aditza... Beti |
| , atzo, beti, pozik" eta antzekoak | aditzondoak dira. Hitz horiek horrelaxe agertzen dira |
| ...... Atzizki, aurrizki edota artizkia erantsita daramaten | aditzondoak dira. Hauek dira atzizkirik ohikoenak: - |
| basearenrerabileraseskatzenudu;zizenak,zizenondoak,d | aditzondoakdedo,etestuinguruarenrarabera,reraajakinabatean |
| ...eroaten genuen merkatura saltzen (saltzera)'. | Aditzondoak sortzeko "-to" atzizkia erabilzen da |
| ...bialak perpaus nagusi baten barnean adizlagunak edo | aditzondoak duen zeregina betetzen duten perpaus txertatuak dira |
| ...>. Bi dira aipatzekoak bereziki: NEKEZ | aditzondoa eta EZIN aditz modala. NEKEZ aditzondo |
| , salneurri, jokamolde... · "Aldagaitz" ( | aditzondo + izenondoa) bezalako izaera elkarteak: irakurgaitz |
| ...azalekoan azaldu behar dira; izenondoak eta | aditzondoak nabarmen murriztu behar dira, testuingurua izateko |
| ...ean, berriz lokailuarekin geratzen den gisan, | aditzondo hutsa da ostera. Hona hemen biak |
| ...z, ondorio-perpausean perpaus nagusiko adjektibo edo | aditzondo baten mailaren nahiz izen-sintagma baten zenbatekoaren |
| izango litzateke. Alegia, atzo eta gaur | aditzondoek adizkia modu jakin batean joatea eskatzen dute |
| Alderantzizko (argipena) Alderantzizko | aditzondoak erabilera zenbait ditu |
| ... nahitaez adizlagun-funtziokoak izaten. Bestalde, | aditzondo batzuek benetako postposizio gisa -hots, ezkerretara |
| Aditzondo Aditzondoa deklinabide-atzizkirik gabe adberbio-funtzioa be... | |
| ...>dute. Horregatik dira txarrak honako hauek: | Aditzondo bakoitzak bere eskakizunak ezartzen dizkio adizkiari. |
| ...lementu bazterrekoak izan ohi diren. Baina | aditzondoak, aditzaren ondoan ez ezik, hots, |
| --T-KItetak-TO atzizkiez osatutakoa | aditzondoak:OONGI,RONDO,DEDERKI,OEDERTO,O |
| denboraz ari, leku batez baizik. GERO | aditzondoaren agerpenak salatzen duen bezala, batzuetan horrelako |
| elkariditzake:eperpaussosoak,zizen-sintagmak,d | aditzondoak,zizenondoak,tetababar.eBestalde,ezenbat-nahi |
| ,dadjektiboa,zizenordea,dadberbioa,dadizlagunatetad | aditzondoa.aHalarere,rargitetaagarbi,s |
| ...bereizi gabe. Batzuetan, dena den, | aditzondoek berek ere hartu behar izaten dute postposizioa |
| .da.NNONeereiaditzondoa,da,lgalderazkoi | aditzondoa.iGainera,lgalderazkoiaditzondorhorrekkleku-kasuei |
| ...TARA, guREKIN," etab.) edo leku-denborazko | aditzondoari ("atzo, hemen, gero, han, |
| " aditzean H behenafarrerazkoa da, "hor" | aditzondoan J erdikontsonantea da, "iaio" adjektiboko |
| Zenbaitetan, egia da, ez dute oinarrian | aditzondorik, baizik beste zerbait: "dena den" |
| ...soa ezndenrzerrendabzabalnhonetandbadirelai | aditzondokbakunakaetaaeratorriak.nDenanden,nkontuan |
| betetzea dagokien zeregina dela medio. Adibidez: | Aditzondo hitzak adierazten duenez, aditzaren inguruko elementuak |
| ...kookonparazioaebetieberdintasunezkoaada,tetaEBEZALAd | aditzondoarenibidezsosatzenada.oHorrelakoeperpausokonparatiboekd |
| bestesosagairikzezarri,zeztetaolokailudedod | aditzondorikrere.aGaldegaizizanhohiidirenlelementui |
| sBestalde,aiharturikudaudenez,nzenbaitaesapideeerei | aditzondotzatrhartlitezke:TARTEAN,KASKOTAN,TASTERO, |
| ...n ondokoak direla esan behar. Adibidez: | Aditzondoak, hortaz, «adjektibolagun» eta «aditzondolagun» |
| elkar ditzake: perpaus osoak, izen-sintagmak, | aditzondoak, izenondoak, eta abar. Bestalde, zenbat-nahi |
| Aditzondo | Aditzondoa deklinabide-atzizkirik gabe adberbio-funtzioa betetzen duen... |
| ... hitzez hitzezko transkripzioa dela adierazten duen | aditzondoa da. Normalean kortxete artean idazten dute |
| adizkiak eta "bene" («ongi») | aditzondoak osatzen dute |
| .oHalakoak,,berez,tadjektiboak dira, bainao | aditzondoamoduraglannegiten dute,aeta, azken |
| ...a,da,lgalderazkoiaditzondoa.iGainera,lgalderazkoi | aditzondorhorrekkleku-kasueigdagozkienspostposiziozguztiakrhar |
| NEKEZ aditzondoa eta EZIN aditz modala. NEKEZ | aditzondo arrunta da. Normalean, adizkiaren ingurura biltzen |
| ...A,...oKonparazio-egiturekdadjektiboekintetaezenbaitd | aditzondorekinuaurkituadaitezkeenamaila-aditzondoenanahizzizen-sintagmetan... |
| ...>aske gehienak, berez, izenak direla, edo | aditzondoak: "buru, antz, alde, arte, |
| geratzen da: "atzera" esan nahi du | aditzondoa denean: "Atzera ekarri zuen liburua". |
| ...ersail horretanhsartuobeharrekoakZdira.dBEZALAo | aditzondoakebaduzdiferentziaebatogainerakoekin:bperpaustbat |
| : NOLA galderari erantzuten diote, eta moduzko | aditzondo baten ordain izan daitezke. Adizlagun izan |
| -ik"iatzizkiakgalegia,ibaliozdubzenbaitt | aditzondotsortzeko:ere:z"pozik,ibizirik,tgazterik |
| ...urik". Hori gertatzen da lokailu gehienekin: | aditzondo izatetik hasi eta lokailu autonomo bihurtzen direla |
| ...en da, argi eta garbi, berriz | aditzondoa delarik "behin baino gehiagotan" esan nahi |
| dagokienlgalde-hitzaNNON.da.NNONeerei | aditzondoa,da,lgalderazkoiaditzondoa.iGainera,lgalderazkoi |
| ...azkennbatean,badberbiotzataharzdaitezke.t--n | Aditzondoubihurtupdirenspostposizio-sintagmakdere,badira,e |
| ...atuko denez, bistan da lokailu hauek guztiak | aditzondoetan oinarritzen direla. Adibide pare bat emango |
| : "Atzera ekarri zuen liburua". Baina | aditzondo izateari utzi eta lokailu bezala lexikalizatu duenean |
| ...>jokatuak eta jokatu gabeak--, izenak, izenondoak, | aditzondoak... identifikatzeko gai izango gara, eta, horrez gain, hitza... |
| Aditzondo batzuek, izenondoek bezala, -en, - | |
| 2. Leku | aditzondoak : non galderari erantzuten diote eta bai |
| 1. Denbora | aditzondoak: noiz galderari erantzuten diote |
| 3. Modu | aditzondoak: nola (zelan) galderari erantzuten diote |
| Aurrerago esan bezala, | aditzondoak gehienetan deklinabide atzizkirik gabe agertuko dira. |
| ADITZONDOAK | |
| ADITZONDOAK | |
| 5. Iritzi | aditzondoak: hiztunaren jarrera edo iritzia zehaztu egiten |
| ADITZONDOAK Zazpi lagunekin dator Gaur ez dator Amaia | |
| ADIZLAGUNA | ADITZONDOAADIZLAGUNA |
| Bukatzeko, zenbait | aditzondok atzizki intentsiboak ere har ditzake. Adibidez |
| Bestalde, maila adberbioak Adibidez: ere | aditzondoak dira. Hauek izenondoen |
| Aditzondo | |
| ...rdea ipintzen dala, batez ere izenondo ta | aditzondo (adjetivos y adverbios) diranean |
| ...Guzti honen bitartez umeak konturatu gabe aditzak, | aditzondoak, izenlagunak, atzizkiak |
| ...ima orokorrenak ez daki horrelako jartzen ditugu, | aditzondoak esaterako. Hemen, adibidez, edonon erabil |
| ADITZONDO ESPLIZITAZIOAK | |
| ...uskal Autonomi Erkidegoari erreferentzia egiten dioten | aditzondoak erabiltzen direla gutasuna adierazteko. Hego Euskal |
| dela ikus daiteke. Aurreko atalean ikusi dugu | aditzondoen bidez Hego Euskal Herriari egiten zaion erreferentzia |
| 1 | ADITZONDO BIDEZKO |
| Nafarroa Garaia eremu propio gisa biltzen dituzten | aditzondoak daude (%5,3a bakoitzak) |
| Aditzondoen kasuan %68,0k EAEri egiten dio aipamena eta | |
| erreparatu diogu. Horretarako, leku eta jabego | aditzondoak behatu ditugu. Aditzondoak gutasuna adierazteko modu |
| " adierazteko formulak dira. Kokapen eta jabetza | aditzondoen bitartez adierazten da, propiotzat hartzen den |
| · ESPLIZITAZIO ETA INPLIZITAZIO GEOPOLITIKOAK · | Aditzondoen kasuan %68,0k EAEri egiten dio aipamena eta |
| , leku eta jabego aditzondoak behatu ditugu. | Aditzondoak gutasuna adierazteko modu zuzena dira, errealitate |
| Aditzondoak "gutasunak" adierazteko formulak dira. Kokapen | |
| ADITZONDO BIDEZKO ESPLIZITAZIOEN EREMU | |
| ...rentzia bilatzeko saiakera burutzen baitu erabilitako | aditzondoen %10ean eta Nafarroa zein Ipar Euskal Herria |
| da aurre-berba lez, bai adjektiboaren bai | aditzondoaren aurretik |
| Ad hoc, jatorriz, adberdio edo | aditzondo dela uste dut ("ad hoc prestaturiko |
| ezkero. 3. Honezkero, horrezkero eta harrezkero | aditzondoak, era horretan idatziko dira, horrela erabili |
| ...ra euskararen literatura tradizioan, nahiz horrezkero | aditzondoaren maiztasuna beste biena baino askoz ere apalagoa |
| , jatorriz, adberdio edo | aditzondo dela uste dut (â |